Kuchnia gruzińska stała się jedną z moich ulubionych. Co ciekawe, do czasu wyjazdu do Gruzji nigdy nie jadłem niczego typowo gruzińskiego.
Jeśli miałbym w 3 słowach określić jak smakuje gruzińskie jedzenie to powiedziałbym: słone albo słodkie. Jeśli miałeś szansę podróżować po Kaukazie to prawdopodobnie posmakowałeś już gruzińskich serów. Są one bardzo, bardzo popularne. Zresztą, nic dziwnego – chyba najpopularniejsza potrawa gruzińska zawiera ten biały ser, a je się ją zadziwiająco często. I nie mówię tu tylko o turystach. Chodzi oczywiście o chaczapuri.
Co do słodkiego smaku – najbardziej znany gruziński “soft drink” jest ultra słodki. Ale o tym w kolejnym wpisie.
o
[mailerlite_form form_id=1]
o
Stworzyłem dla Ciebie listę najpopularniejszych gruzińskich potraw. Z pewnością znajdziesz tu coś, co zadowoli Twoje kubki smakowe 🙂 Będąc w Gruzji koniecznie spróbuj wszystkich!
1. Chinkali – gruzińskie pierogi
Przyznam, że chinkali to moja ulubiona gruzińska potrawa. Od czasu powrotu z pierwszej wyprawy do Gruzji jem je regularnie. Chinkali to gruzińskie pierogi, ale mają jedną niezwykłą cechę. Je się je rękami, ponieważ… mają w środku płynny rosół 🙂 O co chodzi? Farsz do mięsnego chinkali przygotowuje się za pomocą surowego mięsa, najlepiej tłustego, z dodatkiem wody lub bulionu + dodatki, np. cebula czy zioła. Dzięki temu, w procesie gotowania, wnętrze pierożka zmienia się w pyszne, już niesurowe mięso w akompaniamencie wspaniałego płynu.
Jak jeść chinkali, żeby nie zepsuć efektu “wow”?
- Złap za twardy, niedogotowany kawałek ciasta (taka “nóżka”, pamiętaj, że nie można jej jeść! Jest surowa.)
- Obróć pierożek tak, żeby “nóżka była na dole” i żebyś trzymał go od dołu.
- Przechyl lekko chinkali na jedną stronę, żeby bulion z środka mógł się przelać w jeden kąt.
- Ugryź lekko pierożka (uważaj, przychodzą z kuchni bardzo gorące! 😉 ).
- Gryząc jednocześnie musisz wessać trochę rosołu z pieroga – powinno być go dużo, więc uważaj, żeby się nie wylało!
- Jedz resztę, delektuj się pysznym mięsem (zazwyczaj wieprzowym bądź baranim, choć moja ulubiona wersja to chyba gęsina 🙂 ) / serem, czasami dopuszczalne są inne dodatki. Pamiętaj o pysznym rosole, szkoda żeby kapał 😛
Dobrze zrobione chinkali jest dosyć duże – sporo większe od standardowego “ruskiego”. Zazwyczaj na jedną osobę przypada ok. 5 sztuk. Są bardzo sycące 🙂 Chinkali jest też standardowo posypane sporą ilością pieprzu. Farsz mięsny bywa czasem lekko pikantny.
Ile kosztuje chinkali? W Gruzji ok. 0,5-0,8 lari za sztukę (ok. 0,75-1,2zł), w Polsce ok. 4zł za sztukę.
2. Chaczapuri – gruzińska pizza
Od razu zaznaczam. Nie wspominajcie gruzinom o tej pizzy 😉 Potrafią się oburzyć na to porównanie, choć jest wg mnie całkiem trafne. Myślę, że chaczapuri można nazwać daniem narodowym Gruzji. Najprościej zwizualizować sobie to danie za pomocą dwóch produktów spożywczych: placek i serem. Placek – z mąki. Zresztą, sama nazwa na to wskazuje: chaczo (twaróg ~ ser) + puri (chleb). Ser, jak już wcześniej wspominałem, bardzo popularny w Gruzji. 2 rzeczy, których nie brakuje Gruzinom nawet w najmniej dostępnych rejonach Gruzji. A musicie wiedzieć, że niektóre miejscowości w górach, są odcięte od reszty państwa nawet na kilka miesięcy, z powodu bardzo utrudnionego dojazdu w zimie.
Chaczapuri je się w Gruzji praktycznie tak często, jak w Polsce chleb czy ziemniaki. Na śniadanie, do obiadu, na kolację. Do pociągu, w górach, w pracy.
Moje osobiste doświadczenia z chaczapuri są takie, że nie mogę go jeść zbyt dużo. Po pierwsze – nie jest to moje “top 3” gruzińskiego jedzenia, trochę nudzi mi się w smaku, ale przede wszystkich dlatego, że zawiera dużo słonego sera, co po kilku dniach powoduje u mnie… zgagę. I nie tylko u mnie – to raczej normalne, zwłaszcza, jeśli je się te placki przez kilka/naście dni z rzędu.
Rzecz z chaczapuri jest o tyle interesująca, że istnieje bardzo dużo rodzajów tego dania, szczególnie zależy to od pochodzenia danej potrawy, czyli rejonu Gruzji, gdzie je się konkretny rodzaj chaczapuri. I tak możemy podzielić je na 3 główne rodzaje:
- adżarskie (adjaruli) – w kształcie łódki
- imeretyńskie (imeruli) – ciasto z serem
- megrelskie (megruli) – z dodatkowym serem na wierzchu
Najbardziej popularne jest imeruli, natomiast najbardziej widowiskowe adżarskie – i serdecznie je Wam polecam. Łódka chlebowa wypełniona serem oraz płynnym żółtkiem i masłem. Pycha 🙂
Myślę, że do kategorii chaczapuri trzeba dodać jeszcze 2 wyjątkowe rodzaje: kubdari i lobiani.
Kubdari to nic innego jak chaczapuri z dużą ilością pysznego mięsa z cebulą, pomiędzy płatami ciasta. Bardzo sycące i tanie danie.
O lobiani przeczytasz w podpunkcie 4) 🙂
Ile kosztuje chaczapuri? W Gruzji ok. 10 lari (ok. 15zł), w Polsce ok. 18zł, porcja dla 2 osób.
o
[mailerlite_form form_id=1]
o
3. Ostri – gruziński gulasz
Ostri to cudowne danie. Przepyszny, długogotowany gulasz z mięsem, sosem pomidorowym i aromatycznymi przyprawami. Jak go spróbowałem, to zakochałem się od pierwszej łyżki. Widziałem różne warianty – standard jest z wołowiną, ale zdarza się też kurczak, a raz trafiłem na… podroby 😉 Jak większość gruzińskich potraw, ma mocny smak kolendry, najczęściej jest pikantny, koniecznie podany z chlebem, który zostaje wykorzystany potem jako swoista łyżko-gąbka 🙂 Podawany w ceglanych miskach.
Ile kosztuje ostri? W Gruzji ok. 7-12 lari (10-17zł), w Polsce ok. 30zł. Porcja dla 1 osoby.
4. Lobio – leczo z fasoli
Lobio znaczy fasola. W kuchni polskiej stosunkowo rzadko używa się fasoli, z Gruzją jest inaczej. Pod pojęciem lobio gruzińscy kucharze zazwyczaj rozumieją leczo z czerwonej fasoli, oczywiście mocno kolendrowe, gęste, sycące. Zamawiając lobio zdarza się czasem dostać zupę z czerwonej fasoli, ew. pastę fasolową do chleba 🙂 W lobio poczujesz też najczęściej nutę orzechów. Smak… specyficzny 🙂 No trzeba lubić fasolę i już.
Jeśli chcecie dostać gulasz fasolowy to nie pomylcie w menu lobio z lobiani. Lobiani z kolei, to chaczapuri z czerwoną fasolą 🙂 Lobiani, zarówno jak i reszta chaczapuri, są świetne do wzięcia w podróż, np. na trekking w góry Kaukazu. Sycące, lekkie i tanie. Spróbuj chociaż raz.
Ile kosztuje lobio? W Gruzji ok. 5 lari (7,50zł), w Polsce ok. 10zł.
5. Szaszłyki – coś dla mięsożerców (+ kebab)
Z mięsnych dań w Gruzji bardzo popularne są szaszłyki oraz kebaby. Osobiście kawałki mięsa grillowane na patykach mnie nie zachwycają – można zjeść w wielu miejscach Europy i wszyscy uważają je za swoje “typowe” potrawy. Natomiast muszę przyznać, że szaszłyki są bardzo popularne w Gruzji i kłamstwem byłoby nie przypisanie ich do kategorii “klasyk”.
Szaszłyki są najczęściej wołowe, czasem drobiowe, rzadziej baranie czy jagnięce. Podawane albo razem z patykiem, albo jako gotowa potrawa na talerzu, często w akompaniamencie cebuli, papryki, ew. jakiegoś sosu (np. na adżiki). Zdarza się, że są grillowane lekko na twardo 😉 Kolejna rzecz, to kebab. Miejcie w głowie, że nie jest to polski kebab, ale ten z okolic basenu Morza Czarnego. Czyli mielone mięso (kolendra! 😉 ) nabijane na patyk i grillowane. Klasyk.
Ile kosztuje szaszłyk? W Gruzji ok. 8-10 lari (12-15zł), w Polsce ok. 20-25zł.
Ile kosztuje kebab? W Gruzji ok. 4-6 lari (6-10zł), w Polsce ok. 13-20zł.
W kolejnych wpisach z tej serii przeczytasz o:
Smacznego 🙂 Co zjeść w Gruzji? Najlepiej wszystko, bo gruzińskie jedzenie jest fantastyczne. Daj znać w komentarzu jaki jest Twój ulubiony gruziński klasyk!